Rozmowa o HIV lub AIDS z partnerem? To wciąż tabu dla 50 procent Polaków.  Liczba nowych zakażeń HIV rośnie lawinowo

Podobnie jak w przypadku wielu innych zachowań związanych ze zdrowiem, trudność w rozmowie na temat HIV/AIDS wynika z wielu czynników. Po pierwsze oparta na szacunku i bezpieczna rozmowa o tematach wrażliwych wymaga wysokich umiejętności komunikacyjnych. Trudności w tym zakresie mogą blokować osobę przed poruszeniem tego tematu w obawie przed wzbudzeniem dystresu u drugiej strony i wywołania konfliktu. Niektóre osoby boją się też długofalowych konsekwencji takiej rozmowy. Mogą martwić się, że rozmowa o testowaniu się na HIV będzie prowadzić do (większych) napięć w relacji, a nawet rozstania  - mówi Mateusz Banaszkiewicz, psycholog zdrowia z Uniwersytetu SWPS.

Cały czas obecna stygmatyzacja związana z HIV/AIDS może powodować silny lęk przed oceną partnera. Obawy może budzić szczególnie myśl o tym, że druga strona odbierze naszą propozycję jako kwestionowanie wierności lub sygnał, że to z powodu naszej niewierności druga strona może mieć powód do badań. U niektórych osób tematy związane z ewentualnym zagrożeniem zdrowia budzą tak silny lęk, że próbują radzić sobie z nimi poprzez ignorowanie lub zaprzeczanie. U innych temat może być ignorowany z powodu braku świadomości możliwych konsekwencji HIV w przypadku braku lub późnego wykrycia. Czasem wcześniejsze pozytywne doświadczenia z rozmową i testowaniem się będąc w związku na wyłączność mogą dawać poczucie bezpieczeństwa na podstawie, którego osoby będące w tej samej relacji, nie rozmawiają o badaniach i nie powtarzają ich w przyszłości ­– dodaje psycholog, Mateusz Banaszkiewicz.

Dominującą drogą zakażenia HIV w Polsce jest droga seksualna. Niestety też przez to że wiele osób nigdy nie robiło testów w kierunku HIV, mamy w Polsce późno wykryte zakażenia. Wiele osób nie jest świadomych swojego zakażenia – mówi dr n. społ. Magdalena Ankiersztejn-Bartczak, Prezes Zarządu Fundacji Edukacji Społecznej.

Różnicę pokoleniową w postrzeganiu grupy narażonej na zakażenie  HIV można wyjaśnić z jednej strony niższym poziomem edukacji na temat chorób przenoszonych m. in. drogą płciową, a z drugiej zmianą kulturową. Należy pamiętać, że pierwsze wzmianki o HIV pojawiły się w latach osiemdziesiątych – biorąc pod uwagę: nieznajomość zjawiska, szerzącą się panikę i panującą dezinformację, nie trudno w takich okolicznościach o powstanie fałszywych przekonań. Ludzie potrzebują prostych wyjaśnień i fakt, że pierwsze zakażenia identyfikowane były w grupach homoseksualnych, które w dodatku obarczone były uprzedzeniami społecznymi, dostarczał argumentów na rzecz stereotypu, że to głównie osoby nieheteronormatywne należą do grupy dotkniętej ryzykiem zakażenia wirusem. W obecnych czasach wiedza na ten temat jest nie tylko ugruntowana, ale i dostęp do niej jest łatwiejszy, co przekłada się na większą świadomość wśród przedstawicieli młodszego pokolenia – komentuje Karolina Polak, Badaczka SW Research Agencji Badań Rynku i Opinii.

Według raportu Digital Poland 2022, przeciętny internauta w Polsce korzystał z sieci przez 6 godzin i 42 minuty dziennie, z czego dwie godziny na dobę spędzał w mediach społecznościowych. To istotne przy planowaniu kampanii edukacyjnych. TikTok postrzegany dotąd jako źródło rozrywki, stał się na tyle pojemny, że treści edukacyjne stają się niezwykle popularne. Krótka, przystępna forma pozwala na wygenerowanie milionowych zasięgów publikacji dotyczących nawet „twardej wiedzy”. O tej popularności świadczą liczby przy hasztagach: #EduTok ma 171 mld wyświetleń, a #science  80,8 mld. Warto współpracować z influencerami, którzy zajmują się popularyzacją nauki. Przykładem jest profil Adama Mirka na TikToku – naukowca w dziedzinie biologii i chemii, który obecnie ma ponad milion obserwujących i ponad 35 milionów polubień treści! Dla porównania, na Instagramie ma 142 tysiące obserwatorów, co wskazuje na nieporównywalnie większą popularność profilu właśnie na TikToku, mimo umieszczania tych samych treści – mówi Mateusz Konwerski, Senior Communications Consultant w LoveBrands Medical.

PrEP czyli postępowanie przedekspozycyjne jest jedną z form skojarzonej profilaktyki. Polega na przyjmowaniu leków antyretrowirusowych przez osoby zdrowe w celu nie dopuszczenia do wniknięcia wirusa do organizmu. Niestety w Polsce nie ma bezpłatnego dostępu. Jest to skuteczna metoda zabezpieczenia przed zakażeniem HIV stosowana w wielu krajach na szeroką skalę – mówi dr n. społ. Magdalena Ankiersztejn-Bartczak.