Szczepić się, czy się nie szczepić? Polacy stawiają na opinie ekspertów wynika z badań Instytutu LB Medical

Z przeprowadzonego przez nas badania „Wiedza i opinia Polaków na temat szczepień na COVID-19” wynika, że prawie połowa naszych rodaków nieprzekonanych, jeszcze na początku stycznia do szczepień, dziś nie miałaby nic przeciwko zaszczepieniu się. Według respondentów na zmianę decyzji miało wpływ wiele czynników. Ogólnopolskie kampanie informacyjne skierowane do szerokiej grupy Polaków, udział znanych i lubianych osobowości ze świata showbiznesu, głos autorytetów w dziedzinie epidemiologii, oraz co ważne brak niepożądanych objawów poszczepiennych wśród zaszczepionych - których z każdym dniem jest co raz więcej. Liczba osób deklarujących chęć zaszczepienia wzrasta, w naszym badaniu aż 56,1 proc. Polaków wyraziło chęć skorzystania ze szczepienia na COVID-19 – komentuje Piotr Zimolzak, wiceprezes SW Research, socjolog i główny analityk, a także członek Rady Naukowej Instytutu  LB Medical.

W obecnej sytuacji w kontekście różnych kampanii mających na celu zwiększenie wyszczepialności celem samym w sobie nie jest indywidualna odporność jednostki, najważniejsze jest uzyskanie potencjalnej odporności populacyjnej i zwalczenie epidemii. Dlatego tak ważne jest przekonanie obywateli, by się szczepili. Aby kampania edukacyjna była skuteczna należy zrozumieć osoby, które są sceptycznie nastawione do szczepionki na COVID-19. Co konkretnie budzi niepokój i z jakiego powodu bierze się takie nastawienie. Dopiero, kiedy poznamy te motywacje powinniśmy rozpocząć działania edukacyjno-informacyjne, oparte na rzetelnej wiedzy i dowodach naukowych. Z przeprowadzonego przez nas badania, wyraźnie widać, że Polacy słuchają ekspertów. Niestety wielu pseudoekspertów, podważa zasadność szczepień – warto więc sprawdzić czy w temacie patogenów nie wypowiada się profesor lingwistyki czy nauk politycznych. Inną rzeczą jest, że nawet uznani, utytułowani w medycynie liderzy opinii niekiedy swoimi nieprzemyślanymi wypowiedziami wspierają szczepionkosceptyków, stwierdzając np.: „nigdy nie widziałem równie bezpiecznego preparatu”- a przecież nie można tego jeszcze potwierdzić żadnym badaniem. W działaniach edukacyjnych związanych ze zdrowiem unikałabym zwrotów „na pewno”, „zawsze” i „nigdy”. Jeśli miałabym wskazać argument, który mógłby przekonać Polaków do szczepień, to jest nim powrót do normalności… wyjazdów, wyjść ze znajomymi do teatru czy restauracji, gwarnych ulic, koncertów za czym wszyscy tęsknimy – mówi Marta Domańska, ekspert systemów opieki medycznej i komunikacji Instytut LB Medical.

Podstawą w kwestiach szczepień jest edukacja już na początku procesu kształcenia. Tak na prawdę niewiele mówi się w trakcie naszej edukacji o mechanizmach powstawania i działania szczepionek. Nic więc dziwnego, że ludzie nie mają wiedzy, że koronawirusy są pod tym kątem badane od ponad 20. lat. Szczepionki, również, ta na COVID-19, uczą organizm produkować przeciwciała, które zapobiegają namnażaniu się drobnoustrojów. W trakcie szczepienia organizmowi dostarczane są antygeny (wirusy, bakterie lub ich pochodne), aby nauczyć nasz układ odpornościowy produkować przeciwciała i aby zapamiętał wroga (patogen). Wyjątek stanowią szczepionki mRNA, które należą do nowej generacji, jako że zawierają wyłącznie informację genetyczną na temat białka wirusa, które wytwarzane już jest w komórkach naszego organizmu. Kiedy patogen pojawi się znowu w organizmie, szybko zostaje rozpoznany, układ odpornościowy jest przygotowany, odpiera atak. Jeśli chodzi o skuteczność i bezpieczeństwo szczepień, warto pamiętać o tym, że w sytuacji, kiedy epidemia dotyka całego świata, a cały wysiłek firm farmaceutycznych i naukowców na całym świecie jest wkładany w opracowanie tego samego rozwiązania, zawsze prace postępują szybciej niż na co dzień. Te ośrodki badawcze mają ogromne zaplecze naukowe, know-how oraz najnowocześniejszy sprzęt. Połączenie sił centrów badawczych zawsze będzie przyśpieszało pracę w tym obszarze – przekonuje dr hab. Tomasz Dzieciątkowski z Katedry i Zakładu Mikrobiologii Lekarskiej WUM